De gemeenteraad van Zutphen behandelde deze week de eerste begroting van het nieuwe college. Een begroting die gebaseerd is op het coalitieakkoord van D66, PvdA, GroenLinks en Burgerbelang. Hieronder de bijdrage van onze fractievoorzitter Gerard Pelgrim.
‘Vandaag behandelen we de eerste begroting van het nieuwe college, gebaseerd op het coalitieakkoord. Een begroting die administratief-technisch gezien, financieel sluitend is. Maar ook een begroting met veel risico’s, met buffers, c.q. stille reserves. Uitgaven en investeringen die gedekt worden uit incidentele inkomsten. Uitgaven en investeringen die dreigen structureel te worden en waarvoor dan geen dekking is.
Verder is het een begroting met veel plannen maar zonder prioritering en visie en
opgesteld zonder inspraak van en samenspraak met de inwoners. Terwijl dat juist de rode draad is van het coalitieakkoord: politiek dichtbij. Wat is de houdbaarheid van deze begroting 2023-2026?!
Steunmaatregelen
We zitten in een onrustige wereld. COVID is er nog steeds. De oorlog in de
Oekraïne, de opvang van vluchtelingen, de energiecrisis, gevolg stijgende prijzen en inflatie.
Veel van onze inwoners, lokale ondernemers, verenigingen en instellingen worden direct getroffen en confronteerde met stijgende kosten en onbetaalde rekeningen. Als we niets doen, dreigt een steeds groter deel van onze inwoners in armoede terecht te komen. De huidige steunmaatregelen zijn een tijdelijke oplossing. We moeten naar meer structurele oplossing. Voorkomen dat mensen in grote financiële problemen komen. Daar ligt een opdracht die we samen zullen moeten oplossen. Bij het samen zoeken naar oplossingen zullen we ook vertrouwen moeten hebben in onze inwoners en loslaten.
Rijk verenigingsleven
Ook verenigingen hebben het zwaar. Ze doen er vaak alles aan om het hoofd
boven water te houden. Het wegvallen van de financiële inkomsten voor het ophalen van oud papier is voor de meeste verenigingen onmogelijk op te vangen. Een afbouwregeling zoals het college voorstelt kan daarin niet voorzien, Wij als Stadspartij vinden het belangrijk dat Zutphen een rijk verenigingsleven blijft behouden. Wij dienen dan ook amendement voor een structurele compensatie van de inkomstenderving die de verenigingen hebben door wegvallen van het oud papier.
Geef bewoners vertrouwen
De politiek heeft lang niet alle oplossingen voorhanden. Inwoners weten vaak meer, hebben in veel gevallen zeer goede ideeën, zijn ervaringsdeskundig en hebben ook praktische oplossingen. Wij willen meer in gesprek met onze inwoners. En geef onze inwoners vertrouwen en win als politiek en bestuur zo het vertrouwen terug van
de inwoners. Ik roep het college op werk te maken met de participatieverordening en daarmee met het invoeren van burgerraden, zoals in het coalitieakkoord afgesproken. Geef de inwoners invloed en mandaat bij de besluitvorming. Er zijn veel onderwerpen waar dit kan zoals de energietransitie, klimaatmaatregelen, het grondstoffenplan, wonen, inrichting van wijk, dorp en stad.
Laten we meer recht doen aan bewonersinitiatieven, ga in gesprek, ondersteun en faciliteer en organiseer een wijk- en dorpsbudget. Nu lopen inwonersinitiatieven vaak stuk op onze eigen bureaucratie en sterven dan een stille dood. Geef de wijkcoördinatoren mandaat om binnen gestelde kaders daar afspraken over te kunnen maken. Wij dienen samen met PvdD en CDA de motie Hamerplaats om daar alvast een start te kunnen mee te maken.
Grondstoffenplan
Het grondstoffenplan dat doen we samen met onze inwoners, en we betrekken hen bij de uitvoering staat in het coalitieakkoord. Het is toch vreemd dat bewoners uit de media moeten horen dat eind dit jaar, over een kleine twee maanden, het zwarte kratje verdwijnt?
Maar betrekken is toch niet hetzelfde als participeren en onze inwoners laten meedenken. Het uitgangspunt in het coalitieakkoord is toch een betere relatie met onze inwoners? Die rode draad en dat uitgangspunt mis ik volledig in deze begroting. Ik vraag het college dan ook hoe zij denkt hieraan invulling te gaan geven?
Verder betekent het dat er snelheid moet worden gemaakt met de doorontwikkeling van de organisatie. Een cultuurverandering en meer opstaan voor bewonersinitiatieven hoe denkt het college dit te gaan invullen en te realiseren?
Wonen en leefbaarheid
De woningbehoefte is en blijft groot. Het snel bouwen van betaalbare woningen is
een noodzaak. Jongeren, jonge gezinnen, 50+, mensen met een verblijfsvergunning
zitten te wachten op woningen. Zutphen gaat in komende jaren 2.700 woningen
bouwen. Afgelopen woensdag sprak de Raad van State uit dat de zogeheten bouwvrijstelling in strijd is met de Europese regels. Kan het college aangeven wat deze
uitspraak betekent voor het bouwprogramma van Zutphen?
Klimaat en vergroening
Hitte, droogte en natte perioden wisselen elkaar steeds sneller af. En dit doet wat met
mensen, dieren en bomen en planten. De natuur waarin wij leven staat onder grote
druk. Onze motie vergroening en verkoeling is opgepakt, maar we willen versnellen
Daarom dienen we samen met andere partijen het amendement ‘Versnellen maatregelen tegen hittestress en droogte’ in. Verder willen we graag van het college weten hoeveel nieuwe bomen er dit jaar gepland zijn? Zijn we op schema met het bomenplan?
Toekomstbeeld
Voorzitter, voor de Stadspartij telt enkel inwoner en willen we de toekomstige generaties ook perspectief geven om een mooi en gezond leven, dan zullen we nu moeten doorpakken.Stappen zetten naar een duurzame en circulaire samenleving. Laten we de kracht van onze inwoners gebruiken om tot een toekomstbestendig Zutphen te komen. Wij hebben het vertrouwen in onze inwoners en om dit samen te doen. Daarvoor staan bij ons de inwoners op 1.
Houdbaarheid van de begroting
Tot slot: de Stadspartij maakt zich reële zorgen over de houdbaarheid van de begroting 2023, het ontbreekt aan visie en samenhang en het mist prioritering. Het lijkt een opeenstapeling van wensen vanuit het coalitieakkoord, waarbij veel in de steigers gezet wordt zonder zich daarbij af te vragen of het allemaal wel mogelijk en uitvoerbaar is.
Kan onze ambtelijke organisatie het wel aan, is er voldoende kennis? Nemen we wel de ruimte en tijd om het samen te doen met onze inwoners? En: is het financieel wel realistisch? We ontvangen momenteel veel incidenteel geld, maar kunnen we ook bij het wegvallen van deze incidentele gelden het structureel financieren?
Mijn slotvraag aan het college: hoe ziet u de financiële positie van de gemeente op de lange termijn bij het wegvallen van de incidentele inkomsten? Dreigt de geschiedenis zich niet te herhalen, zoals vier jaar geleden, waarin ineens fors bezuinigd moest worden.
Dank u voorzitter.’
